Sokal - historia i dzień dzisiejszy miasta i rejonu

adamek · Gość

ABP JÓZEF TEODOROWICZ POWRÓCI NA CMENTARZ ORLĄT LWOWSKICH

Trumna ze szczątkami arcybiskupa lwowskiego obrządku ormiańskiego Józefa Teodorowicza powróci 7 czerwca na Cmentarz Orląt Lwowskich – poinformowano KAI w lwowskiej kurii metropolitalnej obrządku łacińskiego. Uroczystości będzie przewodniczył kard. Kazimierz Nycz, który jest ordynariuszem dla katolików obrządku ormiańskiego w Polsce, a homilię wygłosi abp Mieczysław Mokrzycki, metropolita lwowski.

Przygotowaniem tej uroczystości obecnie zajmuje się parafia centralna ordynariatu katolików obrządku ormiańskiego, która znajduje się w Warszawie, dlatego, że na Ukrainie nie ma czynnej wspólnoty katolickiej obrządku ormiańskiego – wyjaśniono w kurii lwowskiej. Z władzami kościelnymi i urzędem miasta Lwowa ściśle współpracuje w tej sprawie Maciej Bohosiewicz, przewodniczący Rady Fundacji Ormiańskiej Koła Zainteresowanych Kulturą Ormian (KZKO) z siedzibą w Warszawie.

Specjalistom Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa RP udało się odnaleźć trumnę z ciałem ormiańskiego arcybiskupa Józefa Teodorowicza – pisze wydawany we Lwowie „Kurier Galicyjski”, niezależne pismo Polaków na Ukrainie. Przypominając o tym, że abp Teodorowicz zmarł w 1938 r. i został wtedy pochowany na Cmentarzu Orląt Lwowskich gazeta podaje, że w latach 70. XX w., kiedy doszło do dewastacji tej polskiej nekropoli, trumna z ciałem arcypasterza polskich Ormian została przeniesiona na Cmentarz Łyczakowski. Po wielu latach udało się odnaleźć trumnę arcybiskupa ukrytą w rodzinnym grobowcu Kłosowskich – czytamy ma łamach „Kuriera Galicyjskiego”. – Przez lata władze ukraińskie nie chciały zgodzić się na ekshumację – przełom nastąpił w tym roku.

Zdaniem Macieja Bohosiewicza, przewodniczącego Fundacji KZKO, odnalezienie szczątków abp. Teodorowicza „jest wielkim wydarzeniem dla całego środowiska Ormian w Polsce, ponieważ był to duchowny, który przykładał wiele starań do tego, by tożsamość Ormian nie zginęła, był duchowym przewodnikiem naszych dziadów i ojców, a także autorytetem dla wszystkich Polaków”. „Kurier Galicyjski” zaznaczył też, że podczas pierwszej wojny światowej Józef Teodorowicz razem ze św. Józefem Bilczewskim „chronił energicznie obywateli kraju od krzywd ze strony cywilnych i wojskowych okupacyjnych władz rosyjskich. Od początku listopada 1918 r. brał aktywny udział w pracach nad organizowaniem państwowości polskiej. Podjął też starania o polskość Śląska. W 1924 r. otrzymał Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, a po śmierci, w uznaniu jego zasług dla Rzeczypospolitej, w całym kraju ogłoszono żałobę narodową”.

Abp Józef Teodorowicz (1864-1938) był arcybiskupem ormiańskim Lwowa od 1901 r., duchowym przywódcą Ormian, a jednocześnie Polaków w Galicji (w 1918 r. opowiedział się po stronie polskiej). W 1917 r. na forum wiedeńskiej Izby Panów odważył się głosić, że celem Polaków jest restytucja integralnej Polski. W latach 1919-1922 był posłem na Sejm Ustawodawczy i wygłosił słynne kazanie w katedrze św. Jana w Warszawie na rozpoczęcie obrad tego Sejmu 9 lutego 1919 r. Na przełomie 1922/23 był senatorem RP do chwili, gdy na polecenie papieża Piusa XI, zrezygnował z mandatu, ale nadal aktywnie działał w ruchu chrześcijańsko-narodowym. W czasach PRL-u został skazany na zapomnienie.

Ormianie znaleźli się na pograniczu Rzeczypospolitej już w XI i XII w. Głównymi ich ośrodkami były Lwów i Kamieniec Podolski. Zajmowali się głównie handlem towarami orientalnymi. W 1630 r. Ormianie polscy, wyznający dotychczas monofizytyzm (uznawał on tylko jedną, boską naturę Chrystusa) przystąpili do unii z Rzymem, uznali dogmaty katolickie, zachowując własny obrządek i język staroormiański (grabar) jako język liturgiczny. Po II wojnie światowej opuścili oni tereny, z którymi byli związani od wieków i osiedlili się w PRL. W dzisiejszym Lwowie nie ma już praktycznie Ormian z Ormiańskiego Kościoła Katolickiego, a słynną historyczną katedrę przejęli członkowie Kościoła Apostolskiego.

Konstanty Czawaga (KAI)

Gość

Niech odpoczywa w pokoju