Sokal - historia i dzień dzisiejszy miasta i rejonu

kory-kora

.
[img]Kościół Matki Boskiej Pocieszenia i klasztor bernardynów .[/img]

Na wysepce na Bugu wśród bagien obok miasta znajdował się drewniany kościółek z obrazem Matki Boskiej Pocieszenia, wkrótce wsławionym łaskami.

Biskup chełmski Stanisław Gomoliński sprowadził doń bernardynów (1598), ktorzy wznieśli tu kościól z klasztorem (1604-19). Wśród dobrodziejów świątyni znaleźli się: król Zygmunt III, Jan Zamojski i jego syn Tomasz, Mikołaj Zebrzydowski, Stanisław Żółkiewski, Jerzy Mniszech, rodziny Daniłłowiczów i Sobieskich.

klasztor oo Bernardynów w 1916 r.

W czasie działań II wojny klasztor nie ucierpiał wiele, stał się też miejscem schronienia dla uciekinierów z różnych stron Polski.
Klasztor w Sokalu został opuszczony w październiku 1951 roku, a wyposażenie kościoła i zakrystii zostało przewiezione do klasztoru w Leżajsku.

Kościół i klasztor pozostały w nienaruszonym stanie i zostały przejęte przez władze sowieckie, które urządziły tam ciężkie więzienie z wyrokami powyżej 10-15 lat.

==============

Fotografie z majowej wycieczki do Sokala są już opracowane i oznakowane (prawa autorskie) i wszystkie za kilka tygodni znajdą się w internecie.

Cały komplet (kilkadziesiąt szt) przedstawia również widoki i obiekty Sokala, Zabuża, Walawki, Tartakowa, Komarowa i okolic.

Komplet fotografii można pobrać gratis ze strony:

http://www.sokal.fora.pl

osoby nie posiadające dostępu do internetu otrzymają płytkę CD z w/w fotografiami razem z zakupioną płytą dvd za zwrotem kosztów wykonania filmu w kwocie 30 zł+ koszty wysyłki (5 zł) razem 35 zł po dokonaniu przedpłaty na moje konto bankowe.

(nr konta podaję osobom zainteresowanym)

O czym jest film?

Sporo miejsca na filmie zajmuje pobyt w ruinach pałacu Potockich i Urbańskich czynnym już od 2004 r. kościele rzymsko-katolickim i cerkwi w Tartakowie.

W kościele był chrzczony w 1914 r. mój tata, a w maju 2007 r.podczas naszej wizyty, odbyła się w nim Msza św. w dwóch językach: polskim i ukraińskim. Normalnie raz w tygodniu przyjeżdża ksiądz z Czerwonogradu (dawniejszy Krystynopol) i odprawia nabożeństwa w języku ukraińskim.

Na pewno duże wrażenie zrobią ujęcia klasztoru Bernardynów, w którym obecnie znajduje się ciężkie więzienie oraz piękne widoki starego miasta i cmentarza w Sokalu. Wszystko jest uzupełnione rozmowami w języku polskim i ukraińskim z mieszkańcami sokalszczyny.

Na sfilmowanej wycieczce byłem z moją żoną Tatianą (rodem z Wilna) i moja siostrą wujeczną (Hanią). Jej tata (Władysław Korykora) był bratem mojej mamy, a jej mama miała dom na Walawce, w którym po wojnie była szkoła. Dzisiaj tego domu już nie ma, ale znaleźliśmy miejsce, gdzie kiedyś stał.

To tyle wspomnień, które na pewno ułatwią obejrzenie filmu.
Gdyby pojawiały się jakieś dodatkowe pytania dot. naszego pobytu na sokalszczyźnie, to proszę pisać na adres:

[link widoczny dla zalogowanych]
albo telefonować: 94-340-60-06.
lub 600-809-254
.

Polak

.
Klasztor oo.Bernardynów na Zabużu (na lewym brzegu Bugu)

Autorzy: Tatiana i Władysław Pitakowie

Fotografie można publikować przy zachowaniu przepisów prawa autorskiego i prasowego

Spacerkiem od dworca kolejowego SOKAL w Żwirce w kierunku Zabuża.
Uwaga:

Na dworcu jest kilka pokoi noclegowych dwu-osobowych (20 hrywien od osoby) , w tym jeden apartament. (50 hrywien za apartament)

Informacja dla zainteresowanych turystyką w rejonie sokalskim.
Jest do nabycia aktualny film na dvd ,zawierający komentarze turystyczne i opisy, m.in. zabytków Sokala i Tartakowa .
Kontakt z autorami:

[link widoczny dla zalogowanych]

Autorzy: Tatiana i Władysław Pitakowie

Fotografie można publikować przy zachowaniu przepisów prawa autorskiego i prasowego

PW · Gość

.
Historia obrazu Matki Bożej Sokalskiej

.

Geneza powstania cudownego obrazu Matki Bożej Sokalskiej, zapisana przez kronikarza w roku 1617, zawiera wiele elementów nadprzyrodzonych, wchodzących niekiedy w sferę legendy. Średniowieczne kroniki wielokrotnie wspominają o artystach, którzy w cudowny sposób odzyskiwali wzrok, utracony na skutek wytężonej pracy. Jednym z nich miał być autor sokalskiego obrazu, nadworny malarz króla Władysława Jagiełły, Jakub Wężyk.

Po cudownym przejrzeniu, postanowił namalować wierną kopię wizerunku Matki Bożej Częstochowskiej. Mimo posiadanych wcześniej niezwykłych zdolności do zapamiętywania ludzkich twarzy, z trudnością przypominał sobie rysy Madonny Częstochowskiej. Trzykrotnie więc wracał na Jasną Górę, by poczynić odpowiednie szkice. Wreszcie po powrocie z trzeciej pielgrzymki miał zastać gotowy już obraz, namalowany w cudowny sposób.

Z obrazem tym Wężyk udał się do Sokala, umieszczając go w małej cerkwi, leżącej poza miastem nad rzeką Bug. Sam malarz również osiadł w Sokalu, gdzie był świadkiem rodzącego się kultu, jakim zaczęli darzyć wizerunek Matki Bożej licznie przybywający do cerkwi pątnicy polscy i ruscy.

Tak przedstawia się na wpół legendarna tradycja o powstaniu obrazu Matki Bożej Sokalskiej. Nie ulega jednak wątpliwości, że sokalski obraz należy do najstarszych w Polsce. Przyjmuje się, że wizerunek Madonny z Dzieciątkiem, malowany na cyprysowej tablicy na wzór obrazu częstochowskiego, powstał w latach 90-tych XIV stulecia. W tym też czasie zaniesiony został do Sokala, gdzie zasłynął licznymi łaskami i cudami. Obraz Matki Bożej znajdował się w cerkwi ponad 120 lat. Autorzy licznych opracowań milczą o tym okresie.

Kolejną wzmiankę o obrazie mamy dopiero w roku 1519, a więc z okresu najazdu tatarskiego na Sokal, który obrócił w ruinę całe miasto, nie oszczędzając znajdującej się nad brzegiem Bugu małej cerkwi. Wbrew ogólnemu przekonaniu obraz został odnaleziony w nienaruszonym stanie. Zbudowano wówczas dla niego mały drewniany kościół, stawiając go dla większego bezpieczeństwa na małej wyspie między rzekami Bug i Rata.

Od tej pory opiekę nad obrazem zaczęli sprawować kapłani obrządku łacińskiego. Jednak i oni nie wykazali się zbytnią gorliwością w strzeżeniu tego miejsca, ograniczając liczbę nabożeństw do dwóch lub trzech w ciągu roku. Ciekawym jest jednak fakt, że pomimo zaniedbań ze strony duchowieństwa kościół oraz znajdujący się w nim obraz Matki Bożej nie przestał cieszyć się popularnością wśród wiernych. Prawdopodobnie dzięki licznym pielgrzymkom Polaków, Rusinów i Ormian zdołał on przetrwać bez należytej opieki blisko 100 lat.

Ratowania tego podupadłego obiektu sakralnego podjęli się w roku 1598 biskup chełmski Stanisław Gomoliński. W dniu 28 sierpnia 1598 roku zwrócił się on do zarządu prowincji bernardynów o przyjęcie tej placówki, prosząc, by osiadło tu przynajmniej dwóch ojców z klasztoru lwowskiego. Faktyczne przekazanie bernardynom kościoła wraz z przyległymi terenami nastąpiło 17 października 1599 roku.

Restaurację zniszczonego kościoła rozpoczęto na wiosnę 1600 roku. Ze szczególną troskliwością zajęto się ołtarzem, w którym znajdował się słynący łaskami obraz Matki Bożej. Były to jednak tylko doraźne zabiegi, gdyż już wówczas zaczęto myśleć o budowie okazałej, otoczonej warownym murem świątyni. Dzięki wielkiej hojności dobrodziejów, prace nad budową nowej świątyni posuwały się dość szybko. Już 14 kwietnia 1619 roku Sokal przeżywał uroczystości związane z konsekracją nowej świątyni oraz intronizacją obrazu Matki Bożej Sokalskiej.

Myśl o koronacji cudownego obrazu pojawiła się sto lat później, tuż po uroczystościach koronacyjnych na Jasnej Górze. Składane przed komisją zeznania wiernych o otrzymanych za wstawiennictwem Maryi cudach i łaskach, upoważniły biskupa Aleksandra Fredrę do wydania w dniu 7 kwietnia 1723 roku dekretu o uznaniu obrazu Matki Bożej Sokalskiej za „słynący łaskami”. Dekret mówiący o „cudowności” obrazu oraz zeznania spisane przez komisję zostały przesłane do Stolicy Apostolskiej.

Biskup dołączył również specjalną prośbę o pozwolenie na uroczystą koronację obrazu Matki Bożej. Sprawa została przyśpieszona przez króla Augusta II, który w oddzielnym liście skierowanym do papieża Innocentego XIII poparł starania biskupa Fredry, rodziny Potockich i samych bernardynów. Dzięki tym zabiegom już 16 stycznia 1724 roku papież Inocenty XIII podpisał dekret zezwalający na koronację. Pismo to zostało przesłane do Polski wraz dwiema złotymi koronami.

Po otrzymaniu stosownych dekretów, gwardian sokalski o. Ignacy Orłowski ustalił datę koronacji na 8 września 1724 roku. O dokonanie tego aktu został poproszony arcybiskup lwowski Jan Skarbek. Koronacja obrazu Matki Bożej Sokalskiej była pierwszą na tak wielką skalę koronacją cudownego obrazu w Polsce. Wprawdzie wcześniej ukoronowano już obrazy w Częstochowie, Nowych Trokach i Kodniu, jednak żadna z nich nie przybrała tak uroczystego charakteru, jak w przypadku Sokala.

Akt koronacji odprawiony w Sokalu przyczynił się do poszerzenia zasięgu oddziaływania tego sanktuarium. Z lokalnego miejsca kultu, Sokal urósł do rangi sanktuarium regionalnego. Nic więc dziwnego, że zaczęto je dumnie nazywać „Ruską Częstochową”.

Okres świetności sokalskiego sanktuarium został definitywnie zamknięty datą 25 maja 1843 roku. Wówczas to na skutek nieostrożności zakrystiana, późnym wieczorem wybuchł pożar, który zniszczył całe wnętrze kościoła z organami, ołtarzami i freskami. Ogień strawił również największy skarb tej świątyni - cudowny obraz Matki Bożej Pocieszenia.

W ciągu zaledwie pięciu lat, dzięki wytężonej pracy i ofiarności nowych dobrodziejów, kościół i klasztor zostały odnowione. Postarano się również o nowy obraz Matki Bożej, który na specjalne zamówienie został namalowany na miedzianej blasze przez lwowskiego artystę Jana Kantego Maszkowskiego.

Na swe dawne miejsce cudowny obraz wrócił 7 września 1848 roku, podczas poświęcenia odnowionego kościoła i klasztoru. Uroczystość ta, mimo licznych ograniczeń ze strony zaborców, zgromadziła kilka tysięcy pielgrzymów.

Wprawdzie w kaplicy została umieszczona jedynie kopia spalonego oryginału, to jednak nie wpłynęło to znacząco na liczbę wiernych odwiedzających sokalskie sanktuarium, gdyż jak pisał o. Bogdalski: „Pan Bóg nie przywiązuje machinalnie swych łask i cudów do jakiegoś malowidła, obrazu, rzeźby, czy figury w ten sposób, że z ich zniszczeniem , niszczeje zarazem moc Boska i możliwość dalszych łask i cudów, lecz owszem nie tak do obrazu, jak raczej do pewnego miejsca nachyla się zmiłowanie i moc Boża … i dlatego słusznie nawet te miejsca cudownemi zowią”.

Względnie ustabilizowana sytuacja trwała w klasztorze zaledwie kilkanaście lat, bowiem już w dniu 28 maja 1870 roku wybuchł w Sokalu nowy pożar, który pochłonął oprócz kościoła i klasztoru także część miasta wraz z kościołem parafialnym. Dzięki przytomności umysłu jednego z braci zakonnych, który zamknął się szczelnie w zakrystii z cudownym obrazem, udało się uratować przed kolejnym zniszczeniem wizerunek Sokalskiej Madonny.

Mimo ogromnych zniszczeń spowodowanych pożarami, sokalskie sanktuarium do końca XIX wieku nadal promieniowało jako centrum kultu i miejsce modlitwy wielu pielgrzymów przybywających tutaj także spoza granic Polski. Jednak szanse na powrót do dawnej świetności pogrzebały XIX-wieczne konflikty narodowościowe, które odciągnęły od Sokala rzesze pielgrzymów obrządku wschodniego. Ostateczny cios zadały decyzje polityczne z 1951 roku, na mocy których Sokal znalazł się w granicach ówczesnego Związku Radzieckiego.

Klasztor został przeznaczony do kasaty i wraz z kościołem zamieniony na obiekt świecki. Wówczas wyposażenie kościoła i zakrystii przeniesiono do Leżajska, zaś obraz Madonny umieszczono w małej kapliczce, przy kościele Bernardynów w Krakowie. Tutaj odbierała cześć od kresowian mieszkających obecnie w Krakowie.

Przed przeniesieniem obrazu do Hrubieszowa poddano niezbędnej konserwacji w pracowni Jerzego Kumali, zaś okolicznościowe sukienki i złote korony wykonał krakowski metaloplastyk Tadeusz Rybski. Obraz w nowej oprawie plastycznej zostanie pobłogosławiony przez Ojca Świętego w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Diecezja zamojsko-lubaczowska zaprosiła do osiedlenia się na stałe w Hrubieszowie przedstawicieli, wielce zasłużonego dla Kościoła i Ojczyzny, zakonu Ojców Bernardynów.

Przybycie Ojców Bernardynów oznacza wzmocnienie zbawczego trendu maryjnego. Przywiozą oni bowiem do Hrubieszowa – jakby w przepysznym posagu – sławny historią i cudami obraz Matki Boskiej Sokalskiej.

Wielką sławą cieszył się ten Obraz, przechowywany w klasztorze Ojców Bernardynów w Sokalu, zwłaszcza od roku 1648, kiedy to klasztor sokalski, obronił się przed wojskami Bohdana Chmielnickiego. Zaraz potem ofensywę tych wojsk powstrzymały potężne mury Zamościa. Wielkiego wyróżnienia dostąpił cudowny obraz Matki Bożej Sokalskiej w pierwszych latach osiemnastego wieku. Jego bowiem koronacja w 1724 roku była trzecia tego rodzaju uroczystością w Rzeczypospolitej – po Jasnej Górze w roku 1717 i Kodniu nad Bugiem w roku 1723.

Dokładnie 70 lat temu zachodnia część Sokala wraz z klasztorem Ojców Bernardynów i cudownym obrazem Matki Bożej Sokalskiej znalazła się poza granicami Polski. W czasie ewakuacji klasztoru sokalskiego w 1951 roku Bernardyni zabrali ze sobą do Polski także ten cudowny Obraz. Nadszedł obecnie moment, aby ten skarb kultury narodowej i obiekt kultu religijnego znalazł dla siebie godną i stałą przystań.

Odległość Hrubieszowa od Sokala wynosi tylko 50 km. Żyją jeszcze ludzie, którzy pamiętają piesze pielgrzymki mieszkańców Hrubieszowa i okolicy do Sokala. I oto najdalej na wschód położone miasto w Polsce może się wkrótce cieszyć sławą żywego sanktuarium maryjnego. Już teraz mamy podstawy ku temu, by z tego obrotu sprawy serdecznie się radować i składać dzięki dobremu Bogu.

Z listu pasterskiego Ks. Biskupa Jana Śrutwy z dnia 17.06.2001 r.

W pierwszych dniach września 2002 r. Matka Boża Sokalska niejako pożegnała Kraków i nawiedziła kilka miast południowej Polski ( Tarnów – 3 września, Rzeszów – 4 września, Przeworsk – 5 września, Zamość – 6 września) zmierzając w uroczystej peregrynacji do nowego sanktuarium w Hrubieszowie.

Uroczystości intronizacji cudownego obrazu Matki Bożej Sokalskiej poprzedziły misje prowadzone przez dwóch wybitnych misjonarzy bernardyńskich z Dukli: o. Bonawenturę Misztala, kustosza duklielskiego sanktuarium i o. Andrzeja Szczyptę, proboszcza dukielskiej parafii.

W sobotę 7 września została uroczyście powitana przez Jego Ekscelencję Ks. Biskupa Jana Śrutwę, ordynariusza diecezji zamojsko-lubaczowskiej, OO. Bernardynów, duchowieństwo i wierny lud. W niedzielę 8 września w drugi dzień uroczystości intronizacyjnych uroczystej sumie przewodniczył O. Romuald Kośla, Prowincjał OO. Bernardynów z Krakowa

.

www.sokalfm.com · Gość

Завжди будь ласка.
Запрошуємо усіх до нашого міста і Сокальського району.
В нас є, що показати і розповісти вам.
Пишіть якщо вас щось цікавить!!!

Можна організовувати відвідування радіостанції "Сокаль" (на форумі якої ви знаходитесь)

Ласкаво просимо на Сокальщину!!!!
_________________
Все інше на сайті

[link widoczny dla zalogowanych]

Video-Lux

Filmy video w internecie

Polski Lwów i Polskie Wilno
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

Polski Lwów i Polskie Wilno
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

Polski Lwów i Polskie Wilno
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

Polski Lwów i Polskie Wilno
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

========================
Film DVD dla Ciebie

Na filmie dvd (w wersji turystycznej) 70 minut poświęcone jest zabytkom i rozmowom z Ukraińcami na tematy historyczne w miejscowościach : Sokal, Zabuże, Tartaków i Komarów.

Zamówienia proszę składać pod adresem:

[link widoczny dla zalogowanych]

lub telefonicznie:

094-340-60-06

Koszt 1 płyty DVD = 30 zł wraz z kosztami wysyłki (przy przedpłacie na konto autora)

Video-Lux

.

Filmy historyczno-krajoznawcze:

Sokal k/Lwowa - intro do filmu:

[link widoczny dla zalogowanych]

Sokal k/Lwowa -cerkiew pw. św.Piotra i Pawła:

[link widoczny dla zalogowanych]

Zabuże k/Sokala - cerkiew pw. św. Michała Archanioła:

[link widoczny dla zalogowanych]

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Studio Fotografii i Filmu „Video-Lux” w Koszalinie
[link widoczny dla zalogowanych]
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]
tel. 94-340-60-06
tel.kom. 600-809-254

.

Jagram

.

Wielkanoc 2011 w dawnym klasztorze oo. Bernardynów w Sokalu, w którym do 2012 r. znajdowało się więzienie.

Wielkanoc 2011 w dawnym klasztorze oo. Bernardynów w Sokalu, w którym do 2012 r. znajdowało się więzienie

Wielkanoc 2011 w dawnym klasztorze oo. Bernardynów w Sokalu, w którym do 2012 r. znajdowało się więzienie.

Wielkanoc 2011 w dawnym klasztorze oo. Bernardynów w Sokalu, w którym do 2012 r. znajdowało się więzienie.

.
Kontakt z autorami:

[link widoczny dla zalogowanych]
tel.600-809-254
.

Ela · Gość

Kościół p.w. Matki Boskiej Pocieszenia i klasztor oo. bernardynów. Inicjatorem powołania placówki był bp chełmski Stanisław Gomoliński (1591-1600). Na wysepce na Bugu wśród bagien obok miasta Sokala znajdował się drewniany kościółek z obrazem Matki Boskiej Pocieszenia, uważany za łaskami słynący. Obraz miał być kopią Matki Boskiej Częstochowskiej. Aby zapewnić opiekę kościółkowi i wiernym, biskup zwrócił się o to w 1598 r. do zakonu bernardynów. Dnia 2 VII 1604 r. bp chełmski Jerzy Zamojski poświęcił kamień węgielny pod budowę nowego kościoła, w którego obrębie miała się znaleźć dotychczasowa kaplica z cudownym obrazem. Wśród dobrodziejów nowej placówki znaleźli się: król Zygmunt III, Jan Zamojski, a potem jego syn Tomasz, Mikołaj Zebrzydowski, Stanisław Żółkiewski, Jerzy Mniszech, a rodziny Daniłłowiczów i Sobieskich stały się na całe lata opiekunami miejsca. Konsekracja kościoła p. w. Matki Boskiej Pocieszenia w 1619 r.

W czasie działań II wojny klasztor nie ucierpiał wiele, stał się natomiast miejscem schronienia dla setek uciekinierów z różnych stron Polski. W 1951 r. zapadła decyzja zmiany granicy państwowej na tym terenie. Klasztor w Sokalu został opuszczony w październiku 1951 r., a wyposażenie kościoła i zakrystii zostało przewiezione do klasztoru w Leżajsku. Kościół i klasztor pozostały w nienaruszonym stanie i zostały zaadaptowane przez władze sowieckie dla celów państwowych.

Andre · Gość

Zaadaptowany przez władze sowieckie dla celów państwowych?
A może lepiej napisać wprost, że jest tam teraz ciężkie więzienie z wyrokami powyżej 10 lat. Więźniowie codziennie na piechotę zapiepszają do pobliskich kopalń, gdzie odbywają swoją katorgę.

Gość

Його неможливо не помітити. Розкішна споруда білим лебедем пливе на тому, іншому, березі Буга. Це, взагалі-то, в адміністративному плані і не Сокаль вже, а село Жвирка.

Дзвіниця довгою шиєю витягнулася під хмари, щоб краще розгледіти з висоти, що відбувається в місті напроти. Та підійти до цієї царівни-лебедя - зась. В старих кляшторних приміщеннях розташована колонія.

Це раніше саме сюди йшли натовпи прочан з всієї Речі Посполитої - в стінах монастиря зберігалася шанована католиками "чудотворна" ікона. Саме з її історією пов'язував фольклор виниклення на Бузі монастирського комплексу.

Отже, хроніка з 1617 року повідомляє, що ще в часи Ягайла був собі такий литвин Яків Венжик. Паганці-литвини в ті часи легко приймали християнство, от і Венжик став католиком. Заробляв на хліб собі тим, що писав ікони, був навіть придворним художником, та втратив зір, не зміг далі працювати. Що робити - пішов у Ченстохову, там начебто сталося чудо, прозрів Венжик. В знак вдячності постановив намалювати копію Ченстоховської богоматері. Та чомусь ніяк не міг художник запам'ятати риси обличчя діви Марії, довелося ще кілька разів побувати на Святій Горі. І - о диво, після повернення з третьоюї прощі Венжик знайшов вдома вже готову, домальовану ікону! Хіба не чудо? Чудо! Тому ікона переїхала до сокальського кляштора отців-бернардинів, і сталося це начебто в 1400 році. А сам Венжик оселився поблизу і став свідком, як культ намальованої ним ікони зростав та поширювався Польщею.

(Вільний переказ легенди, вичитаної з статті Миколи Голубця в книзі "Сокальська гімназія" (Львів-Сокаль, 2001, розділ 1, ст. 26).

Nie żyję · Gość

Та це не єдина легенда, пов'язана з кляштором. Більш знана інша, з часів козацьких воєн за незалежність, і розказує вона про самого гетьмана Хмельницького.

Богдан і справді перебував в Сокалі - та важко встановити, коли саме: чи в 1648-му, чи в 1655 році. Польського хроніста цікавив не стільки рік, скільки дивовижний переказ (цитую за "Сокальської гімназією", ст. 26-27):

Gość

А тепер розберемося, що відомо з історії цієї величної споруди на сокальській Набережній вулиці.

Мурований ренесансний костел Діви Марії Утішительки та кляштор отців бернардинів з'явився, за деякими даними, на цьому місці завдяки старанням холського біскупа Станіслава Гомолінського (1591-1600). До того на невеличкому острові посеред Бугу, серед боліт, що оточували Сокаль зусібіч, стояв маленький дерев'яний храм, де і зберігалася "чудотворна" ікона - копія ченстоховської.

Так як XVI століття аж ніяк не можна було назвати спокійним часом для Галичини, біскуп в 1598 році звернувся з проханням до ордену бернардинів, щоб отці взяли ікону, храм та його прихожан.

2 липня 1604 року перший камінь під будову нового храму освятив наступний холмський ієрарх Єжи Замойський. Камінь заклали неподалік старого костелу, з якого планувалося зробити капличку.

Гроші на будівництво давали в різні часи між іншими: король Зигмунд ІІІ, Ян Замойський, його син Томаш, Міколай Зебжидовський, Станіслав Жолкєвський, Юрій Мнішек. Магнатські роди Даниловичів та Собєських на довгі роки ставали опікунами кляштору.

Будівництво йшло швидко, навколо нових споруд виростали оборонні мури - і 14 квітня 1619р. відбулася консекрація костелу. Шановану ікону з почестями вносять в новозбудований храм.

Ідеї про коронацію образу з'явилися десь за сто років по тому. Сприяла їх появі сусідська заздрість: он, в Ченстохові ікону коронували, а ми чим гірші? І запустилася бюрократично-церковна машина: почали збирати свідоцтва людей, які пережили чудо, створене сокальською іконою. Все це дозволило біскупу Алєксандру Фредру 7 квітня 1723 року видати декрет про визнання сокальської ікони як такої, що "славиться ласками". І декрет, і зізнання свідків чудес, відправляютьтся до Риму - разом з проханням біскупу влаштувати урочисте торжество з приводу коронації.

Сам польський король Август ІІ подбав про те, щоб справу сокальської богоматері розглянули якомога швидше: монарх написав Папі Іннокентію ХІІІ листа, де підтримав старання Фредра та родини Потоцьких, не забув і отців бернардинів.

Завдяки всій цій кампанії 16 січня 1724 року Іннокентій ХІІІ підписав декрет, що дозволив коронувати образ в Сокалі. Лист відправився в Польщу разом з двома золотими коронами.

Отець Ігнацій Орловський призначив дату коронації - 8 вересня 1724р., для чого в Сокаль прибув архієпископ львівський Ян Скарбек. Жодна інша коронація образу в Польщі до того часу ще не відбувалася з таким масштабом. З локального санктуарію кляштор піднявся до регіонального, його називали "Руською Ченстоховою".

А це моє фото, зроблене 25 липня 2005р.

Відомо, що 25 травня 1843 року, пізно ввечері, внаслідок необережності одного з монахів в кляшторі сталася велика пожежа, в якій згоріла й "чудотворна" ікона. Пережили вогонь і збереглися до наших днів висока вежа з годинником роботи Івана Черневського із Жовкви (1748.), дзвіниця та ризниця.

Відбудова монастиря тривала 5 років. В 1848р. у відновленому головному вівтарі було встановлено копію ікони-попередниці, яка, в свою чергу, була копією... ну, ви читали. Виконав образ на спеціальне замовлення на мідній блясі львівський майстер Ян Машковський.

На жаль, в 1870р. - і знову в травні, 28-го числа - нова пожежа лютує в кляшторі. Вогонь був таким великим, що в руїнах лежав не лише монастир, а й частина міста. Саме тоді у вогні загинули з кінцями реліквії ренесансних часів. Навіть від оборонних мурів, які оточували монастир, збереглося небагато: лише дві башти та фрагменти стін.

В часи Другої світової війни багатостраждальний кляштор майже не постраждав. Сюди збігалися шукати захисту від жахіть лихоліття тисячі жителів навколишніх поселень.

У 1951р., після чергової постанови, кордони України було змінено. Сокаль став українським містом.

В жовтні монахи залишили кляштор, забравши все костельне майно до монастиря в Лежайську. Сокальська ікона оселилася в одній з краківських капличок - аж до 2002 року, коли її після реставрації урочисто не перенесли до Грубешова неподалік українського кордону.

Gość

Сокальський монастир в інтернеті.

Одне з найцікавіших фото бернардинського кляштору (див. поруч) знайдено на сайті німецького віртуального музею. Знімали, певно, пасажирів надувного човна, а не кляштор... Але атмосферу світлина передає суперово.

А тих, кого цікавить історія "чудотворної" ікони, запрошую відвідати цю сторінку. (Warning! Polish indise!)

Якщо ж знання польської мови не є однією з ваших чеснот, переказую найцікавіші факти з сторінки.

По-перше, вищезгаданий образ вважався одним з найстаріших в Польщі. Його, правдоподібно, було намальовано на кипарисовій дошці в 90-х роках XIV століття. Протягом 120 років образ висів в сокальській православній церкві, про що багато хто хоч і знає, але мовчить.

Наступна згадка про ікону стосується 1519р., коли місто лежало в руїнах після нищівного татарського набігу. Дерев'яна церквиця, де зберігалася ікона, теж постраждала, а от сам образ вцілів. Саме тоді для нього звели дерев'яний костел на маленькому острові... Ну, я писала про це вище. Та латинська громада Сокалю слідкувала за збереженністю реліквії не краще православних, хоча популярність ікони продовжувала зростати. Так продовжувалось ще 100 років. Далі за справу взявся біскуп Гомолінський. 17 жовтня 1599 року бернардини отримали цей клаптик землі - разом з реліквією.

Шкода, що неможливо побачити ані костел зсередини, ані келії (1604-1619рр.). Якщо раптом хтос може допомогти з зображеннями інтер'єрів кляштору-колонії, пишіть. Я буду вдячна.

Sokal

Sokal w woj.lwowskim - intro. Autor: Władysław Pitak

Wprowadzenie do filmu o sokalszczyźnie i ludziach, którzy tam kiedyś mieszkali. Ciekawe są dzisiejsze miejsca porównane z fotografiami sprzed II Wojny Światowej.

Autorem filmu jest kresowianin, Władysław Pitak.

kontakt z autorem: [link widoczny dla zalogowanych]

tagi:
Władysław Pitak, Sokal, Lwów, Kresy, ziemia lwowska, Galicja, kresowianie, zabużanie, lwowianie, Tartaków

http://www.youtube.com/watch?v=VDN0KEE59kE

<iframe width="425" height="349" src="http://www.youtube.com/embed/VDN0KEE59kE?hl=pl&fs=1" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

@@@

Sokal w woj. lwowskim. Cerkiew św. Piotra i Pawła. Autor: Władysław Pitak

Piękne jest wnętrze każdej cerkwi, ale ta jest szczególna, gdyż jest katedrą diecezji żołkiewsko-sokalskiej obrządku grecko-katolickiego.

Posłuchajmy przez kilka minut śpiewu modlących się kobiet.

Autor filmu: Władysław Pitak

kontakt z autorem: [link widoczny dla zalogowanych]

tagi:
Władysław Pitak, cerkiew, Zabuże, diecezja żółkiewsko-sokalska, grecko-katolicka, Sokal, Lwów, Kresy, ziemia lwowska, Galicja, kresowianie, zabużanie, lwowianie, Tartaków

http://www.youtube.com/watch?v=4nVYMwsAm34

<iframe width="425" height="349" src="http://www.youtube.com/embed/4nVYMwsAm34?hl=pl&fs=1" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

@@@

Sokal w woj.lwowskim. Cerkiew na Zabużu. Autor: Władysław Pitak

Zabuże, niegdyś dzielnica Sokala, dzisiaj odrębna wieś z własną administracją.
W tej wsi Niemcy pozwolili w 1939 r. zmienić gimnazjum na cerkiew, aby miejscowi Ukraińcy mogli uczestniczyć w nabożeństwach grecko-katolickich. Opowiada o tym rodowity mieszkaniec tej miejscowości.

Autor filmu: Władysław Pitak

kontakt z autorem: [link widoczny dla zalogowanych]

tagi:
Władysław Pitak, cerkiew, diecezja żółkiewsko-sokalska, grecko-katolicka, Sokal, Lwów, Kresy, ziemia lwowska, Galicja, kresowianie, Zabuże, zabużanie, lwowianie, Tartaków

http://www.youtube.com/watch?v=bMvfr8Jl__I

<iframe width="425" height="349" src="http://www.youtube.com/embed/bMvfr8Jl__I?hl=pl&fs=1" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

Sokal · Wysłany: Śro 17:14, 28 Mar 2012 Temat postu: Spłonął klasztor w Sokalu

Spłonął klasztor w Sokalu
Aktualizacja: 2012-03-27 4:20 pm
Trwa gaszenie pożaru, który wybuchł wczoraj ok. godz. 15 na terenie Kolonii Karnej nr 47 w Sokalu w obwodzie lwowskim.

Przedstawiciele milicji i więzienia na razie powstrzymują się od jakichkolwiek komentarzy. Nie wiadomo, czy więźniowie zostali ewakuowani. Dziennikarze znajdujący się w pobliżu więzienia poinformowali, że spłonął były kościół Marii Dziewicy z XVII wieku oraz, że zawaliła się wieża.

Ogień zbliża się do cel, gdzie są przetrzymywane osoby skazane na karę dożywotniego więzienia.
Przypominamy, że Kolonia Karna nr 47 w Sokalu znajduje się w budynkach byłego klasztoru bernardynów – zabytku z XVII wieku.

zik.com.ua
Za: Kresy.pl (27 marca 2012)

[link widoczny dla zalogowanych]