Sokal - historia i dzień dzisiejszy miasta i rejonu :: Przegląd tematu - Archiwum Greckokatolickiego Biskupstwa w Przemyślu

Devenecia

You sound like there are two problems that need aentttion.. . The Tendinitis should be treated with a therapy of ice followed by stretching/exercise and followed by ice again. As the pain allows, begin increasing the resistance of the exercises to strengthen the tendons, and don't forget the muscle the tendon is attaching (Gastrocnemous).. . The flat feet may be more of a challenge. You need to continue to wear the orthotics and you should also be working the entire foot to be sure you strengthen the tendons and ligaments in the foot which create the arch. Often flat feet also result in problems in the legs, knees and lower back. There will be a lot of stress on the legs and consequently the archs in the military so the more you prepare yourself now the less likely the fallen arches will be a problem in the military. I can't tell you if fallen arches are still an automatic disqualification from the military but you must be sure you can do the running and hikes. I gguaranteeyou if you can't do the runs and hikes you will be disqualified. Let me know if you have specific questions.

www.przemysl.ap.gov.pl

Archiwum Państwowe w Przemyślu
ul. Lelewela 4
37-700 Przemyśl
tel: (16) 670-35-38
fax: 670-76-34
email: archiwum@przemysl.ap.gov.pl

nr zespołu: 857 / 33 Karta: A

Nazwa główna:
Greckokatolicki Urząd Dekanalny Sokalski

Inne nazwy zespołu/twórcy:

daty: 1862-1868
1862 - 1868

Rozmiary: j.a. mb.
ogółem kat. A: 2 0
opracowanych: 2 0
bez ewidencji: 0 0

ogółem kat. B: 0 0

Dział:
instytucje wyznaniowe
kategoria:
------------------

Pomoce archiwalne:
inwentarz kartkowy roboczy

Język:
Dostęp:

Dzieje twórcy:
Zawartość:

Gość · Wysłany: Wto 12:07, 08 Gru 2009 Temat postu:

dekanat TARTAKÓW 1811-1830, sygn. 7804; dekanat TURKA 1784-1871, sygn. 7805-7831 (przekazano do USC sygn. 7806, 7808, 7810, 7816, 7817, 7820, 7822, 7828); dekanat UHNÓW 1784-1781, sygn. 7834-7896 (przekazano do USC sygn. 7837, 7838, 7839, 7843, 7844, 7848, 7849, 7851, 7852, 7853, 7856, 7857, 7860, 7861, 7864, 7865, 7866, 7868, 7870, 7871, 7874, 7875, 7876, 7878, 7879, 7882, 7883, 7884, 7887, 7888, 7890, 7891,7892, 7895, 7896);

dekanat USTRZYKI 1784-1943, sygn. 7897-7932 (przekazano do USC sygn. 7898, 7900, 7901, 7903, 7904, 7906, 7908, 7910, 7911, 7913, 7915, 7917, 7918, 7922, 7924, 7926, 7927, 7928, 7929, 7931, 7932); dekanat WARĘŻ 1784-1871, sygn. 7933-7972 (przekazano do USC sygn. 7934, 7935, 7936, 7937, 7939, 7940, 7941, 7944, 7945, 7848, 7949, 7950, 7952, 7954, 7955, 7956, 7958, 7963, 7964, 7968, 7969, 7971, 7972); dekanat WIELKIE MOSTY 1784-1871, sygn. 7973-8016 (przekazano do USC sygn. 7977, 7978, 7980, 7981, 7982, 7986, 7987, 7988, 7991, 7992, 7993, 7995, 7996, 8001, 8002, 9003, 8004, 8006, 8007, 80010, 8011, 8014, 8015, 8016);

dekanat WYSOCKO 1785-1863, sygn. 8017-8023 (przekazano do USC sygn. 8018, 8022); dekanat ŻUKOTYŃ 1785-1857, sygn. 8024-8035 (przekazano do USC sygn. 8025, 8026, 8027, 8029, 8033, 8034); dekanat ŻÓŁKIEW 1784-1858, sygn. 8036-8041 (przekazano do USC sygn. 8039, 8040, 8041); Pomoce kancelaryjne Konsystorza 1787-1945, sygn. 8042-8311; Akta szkolne 1815-1870, sygn. 8312-8806; Akta małżeńskie 1857-1946, sygn. 8807-9085;

Administracja dóbr biskupich 1793-1918, sygn. 9086-9106; Pałac biskupi 1792-1849, sygn. 9107-9132; Klucz Walawski 1793-1944, sygn. 9133-9174; Klucz Wielunicki 1793-1925, sygn. 9175-9196; Klucz Straszewicki 1823-1913, sygn. 9197-9232; Dom Prezbiterialny 1786-1939, sygn. 9233-9270; Generalny Wika-riat w Jarosławiu 1939-1941, sygn. 9271-9286; Seminarium Duchowne 1782-1939, sygn. 9287-9337; Instytut Wdów i Sierot 1833-1939, sygn. 9338-9398; Opracowania różne, zapiski, kroniki 1809-1939, sygn. 9399-9469; Korespondencja 1797-1948, sygn. 9470-9498; Kazania różnych księży 1821-1900, sygn. 9499-9517;

Wydawnictwa własne 1741-1941, sygn. 9500-9587; Rozporządzenia władz państwowych i duchownych (diecezji przemyskiej i lwowskiej) 1781-1939, sygn. 9588-9638; Akta i druki obce 1700-1939, sygn. 9639-9698; SUPLEMENT Protokoły czynności sądu biskupiego; protokoły czynności konsystorza Generalnego w Przemyślu dekrety, wyroki, mianowania, polecenia, monity wydane przez biskupów, mandaty biskupów, pozwy biskupów, prezenty na beneficja, kopie i odpisy praw i przywilejów dla wiernych i duchowieństwa obrządku greckiego, eks-trakty, odpisy dokumentów dot. Kapituły gr.-kat. w Przemyślu, kopie praw i przywilejów dot. cerkwi, i parafii, wypisy z aktów grodzkich i ziemskich dot. spraw i dóbr biskupów, klasztorów i parafii diecezji przemyskiej, pisma z Gubernium do biskupa M. Ryłły 1291...1844, sygn. 1-74;

Ordynariat 1741...1943, sygn. 75-98 (Protocollum generalis visitationis, Liber ordinatorum, regestr ksiąg w kancelarii konsystorza przemyskiego, pisma z Watykanu i Nuncjatury, akta dot. majątków biskupich, cenzura książek, synod lwowski, budowa Seminarium Duchownego w Przemyślu.);

Konsystorz 1786-1946, sygn. 99-195 (Ewidencja normaliów, tabele roczne o stanie parafii, wykazy parafii, duchownych i dusz, wykazy składek duchowieństwa gr.-kat. na potrzeby wojenne, synod diecezjalny w Przemyślu, czarna księga duchownych, konsygnacja wg dekanatów, materiały do schematyzmów, zarządzenia i okól-niki ordynariatu i konsystorza, inwentarz majątku biskupstwa gr.-kat. w Przemyślu, wykazy gr.-kat. duchownych internowanych albo wydalonych z parafii w czasie wojny, arkusze posiadłości gruntowej probostw gr.-kat., akta przesłane z Magistratu i Wydziału Pow. w Przemyślu ks. Bazylemu Lewickiemu jako ławnikowi Magi-stratu, Ukraiński Komitet Pomocy Bezrobotnym i Ubogim, protokoły posiedzeń konsystorskich);

Administracja dóbr biskupich 1873...1944, sygn. 196-201 (Plan gospodarczy lasów należących do dóbr stołowych gr.-kat. Biskupstwa w Przemyślu, wykaz szkód wyrządzonych przez operacje wojenne w budynkach dworskich gr. kat. Biskupstwa w Walawie, gospodarka w lasach, spór o grunta w Walawie); Szkolne 1868-1869, sygn. 202-203; Instytut Wdów i Sierot 1871-1892, sygn. 204 (Wykaz dodatków na Instytut Wdów i Sierot po księżach gr.-kat. Biskupstwa w Przemyślu); Seminarium Duchowne 1846-1959, sygn. 205 Dom Prezbiterialny 1785...1852, sygn. 206-208 (Regestr percepty i expensy dla seminarzystów, Index missarum a necotadinatis presbyteris praxim in domo Pre-zbyteriali agentibus in ecclesie cathedrali absolut);

Instytut Diaków 1872-1944, sygn. 209-216 (Protokoły egzaminów kandydatów na diaków, korespondencja urzędowa i prywatna ks. Iwana Kaczmara, apel Kom. Budowy Cerkwi na Zasaniu, budowa klasztoru i cerkwi OO. Bazylianów na Zasaniu).

Gość · Wysłany: Wto 12:05, 08 Gru 2009 Temat postu:

Zawartość:

Konsystorz i Ordynariat: Formatio cleri 1780...1942, sygn. 251-491; Instytutio curatorum 1787-1822, sygn. 492-556; Jura patronatus 1787-1828, sygn. 557-959; Diocesium arrondatio 1787-1817, sygn. 960-964; Regulatio parochiarum 1801...1827, sygn. 965-966; Evidentia personalis status cleri 1787-1828, sygn. 967-1179; Deficientium cura et pensiones 1783-1828, sygn. 1180-1247; Manipulationis Obiecta consistorii 1788-1828, sygn. 1248-1281; Matrimonialia 1787-1828, sygn. 1282-1328; 1787-1828, sygn. 1329-1371;

Observatio praescriptorum ut de publicatio ne altissimarum ordinationum certitudo habeatur 1787-1829, sygn. 1372-1442; Abolitio spiri-tualium abussum 1788-1827, sygn. 1443-1469; Introductio et observatio regulaminis ad pietatem spectantis 1787-1828, sygn. 1470-1499; Observatio obligatio-num parochialium 1787-1828, sygn. 1500-1767; Religiosi 1790-1828, sygn. 1768-1783; Papales bullas brevia et alia huius modi facultates 1787...1822, sygn. 1784-1786; Manutentio substantiae cleri 1787-1828, sygn. 1787-1818; Exercitium jurium episcopalium 1787-1827, sygn. 1819-1882; Dogmatica 1787...1827, sygn. 1883-1885; Protokoły sesji konsystorskich 1787-1827, sygn. 1886-1890;

Exsamina parochorum 1790-1827, sygn. 1891-1940; Tabellae super statu paro-chiarum 1790-1829, sygn. 1941-1990; Akta zarejestrowane w dzienniku podawczym dot. Całokształtu działalności biskupstwa [1790]1828-1872, sygn. 1991-3497; Normalia 1787-1889, sygn. 3498-3543; Wizytacje dziekańskie 1786...1914, sygn. 3544-3594; Sprawy dyscyplinarne księży 1824-1889, sygn. 3595-3627; Wykazy urodzin, ślubów i śmierci osób wojskowych oraz korespondencje 1817-1841, sygn. 3628-3661; Akta ternionu I 1873-1934, sygn. 3662-3757; Akta ter-nionu II 1873-1941, sygn. 3758-3907;

Akta ternionu III 1873-1944, sygn. 3908-4201; Akta ternionu IV 1873-1944, sygn. 4202-4504; Akta ternionu V 1873-1946, sygn. 4505-4790; Akta ternionu VI 1873-1944, sygn. 4791-5050; Akta ternionu VII 1873-1945, sygn. 5051-5161; Akta ternionu VIII 1873-1942, sygn. 5162-5268; Akta ternionu IX 1873-1946, sygn. 5269-5381; Akta ternionu X 1873-1944, sygn. 5382-5464; Akta ternionu XI 1873-1939, sygn. 5465-5506; Ku-rendy obcych eparchii i inne materiały 1851-1942, sygn. 6585-6601; Materiały do schematyzmu 1913-1937, sygn. 6602-6612; Kopie ksiąg metrykalnych: dekanat BALIGRÓD 1784-1838, sygn. 6613-6627(przekazano do USC sygn. 6623);

dekanat BEŁZ 1784-1869, sygn. 6628-6676 (przekazano do USC sygn. 6630, 6634, 6641, 6642, 6644, 6650, 6651, 6652, 6657, 6661, 6662, 6665, 6666, 66667, 6670, 6672, 6673); dekanat BIRCZA 1784-1871, sygn. 6677-6700 (prze-kazano do USC sygn. 6678, 6679, 6681, 6682, 6684, 6686, 6686, 6689, 6692, 6694, 6697, 6700); dekanat BORYSŁAW1887, sygn. 6701 (przekazano do USC sy-gn. 6701);

dekanat BUKÓW 1784-1859, sygn. 6702-6717(przekazano do USC sygn. 6702, 6708, 6709, 6715); dekanat CIESZANÓW 1784-1877, sygn. 6718-6758 (przekazano do USC sygn. 6720, 6722, 6723, 6727, 6730, 6731, 6733, 6736, 6741, 6743, 6747, 6752, 6754, 6758);

dekanat CISNA 1784-1838, sygn. 6759-6766 (przekazano do USC sygn. 6765); dekanat DOBROMIL 1784-1875, sygn. 6770-6800 (przekazano do USC sygn. 6771, 6772, 6773, 6776, 6777, 6779, 6781, 6783, 6785, 6789, 6790, 6793, 6794, 6796, 6797, 6799, 67800); dekanat DROHOBYCZ 1785-1863, sygn. 6801-6814 (przekazano do USC sygn. 6802, 6803, 6807, 6811, 6812, 6813);

dekanat DUKLA 1784-1933, sygn. 6815-6868 (przekazano do USC sygn. 6820, 6821, 6825, 6830, 6831, 6834, 6837, 6839, 6840, 6845, 6846, 6848, 6859, 6863, 6867, 6868); dekanat DYNÓW 1784-1870, sygn. 6869-6889 (przekazano do USC sygn. 6870, 6875, 6877, 6880, 6882, 6885, 6889); de-kanat GORLICE 1784-1884, sygn. 6890-6948 (przekazano do USC sygn. 6896, 6898, 6901, 6904, 6907, 6908, 6909, 6913, 6914, 6915, 6916, 6919, 6922, 6923, 6926, 6927, 6929, 6933, 6935, 6937, 6940, 6943, 6944, 6947, 6948);

dekanat GRYBÓW 1784-1933, sygn. 6949-6980 (przekazano do USC sygn. 6957, 6958, 6972, 6980); dekanat HRUSZATYCE 1784-1789, sygn. 6981; dekanat JAROSŁAW 1784-1857, sygn. 6982-7003 (przekazano do USC sygn. 7003); dekanat JA-ŚLISKA 1784-1862, sygn. 7004-7007 (przekazano do USC sygn. 7007); dekanat JAWORÓW 1784-1885, sygn. 7008-7065 (przekazano do USC sygn. 7011, 7020, 7923, 7028, 7030, 7034, 7035, 7036, 7039, 7040, 7042, 7044, 7045, 7049, 7052, 7058, 7062, 7063, 7065);

dekanat KAŃCZUGA 1784-1870, sygn. 7067-7069 (przekazano do USC sygn. 7069); dekanat KOMARNO 1784-1863, sygn. 7070-7082 (przekazano do USC sygn. 7071, 7072, 7076, 7077, 7079, 7080, 7081, 7082); dekanat KRAKOWIEC 1784-1871, sygn. 7083-7109 (przekazano do USC sygn. 7085, 7987, 7090, 7093, 7102, 7105, 7109); dekanat KROSNO 1784-1871, sygn. 7110-7128 (przekazano do USC sygn. 7112, 7114, 7116, 7119, 7121, 7124, 7125, 7127, 7128); dekanat KULIKÓW 1784-1871, sygn. 7129-7141 (przekazano do USC sygn. 7131, 7133, 7136, 7140, 7141);

dekanat LESKO 1784-1943, sygn. 7142-7166 (przekazano do USC sygn. 7144, 7147, 7151, 7152, 7155, 7157, 7162, 7165); dekanat LEŻAJSK 1784-1935, sygn. 7167-7195 (przekazano do USC sygn. 7169, 7170, 7171, 7178, 7181, 7182, 7187, 7189, 7190, 7192, 7193, 7195); dekanat LUBACZÓW 1784-1878, sygn. 7196-7243 (przekazano do USC sygn. 7200, 7201, 7206, 7208, 7215, 7220, 7221, 7227, 7228, 7231, 7232, 7236, 7238, 7239, 7242, 7243);

dekanat LUTOWISKA 1784-1925, sygn. 7244-7269 (przekazano do USC sygn. 7251, 7254, 7255, 7257, 7259, 7260, 7261, 7263, 7264, 7265, 7268); dekanat ŁĄKA 1784-1851, sygn. 7270-7283 (przekazano do USC sygn. 7271, 7272, 7273, 7275, 7276, 7277, 7279, 7280, 7281, 7282, 7283); dekanat ŁUPKÓW 1784-1877, sygn. 7284-7303 (przekazano do USC sygn. 7287, 7289, 7290, 7293, 7295, 7296, 7298, 7299, 7303);

dekanat MEDENICE 1784-1863, sygn. 7304-7319 (przekazano do USC sygn. 7306, 7311, 7312, 8315, 7316, 7318); dekanat MEDYKA 1784-1938, sygn. 7320-7345 (przekazano do USC sygn. 7323, 7324, 7331, 7332, 7333, 7338, 7342, 7344, 7345); dekanat MOŚCISKA 1784-1938, sygn. 7346-7364 (przekazano do USC sygn. 7350, 7356, 7364); dekanat MUSZYNA 1784-1936, sygn. 7364-7415 dekanat NIEMIRÓW 1784-1781, sygn. 7416-7454 (przekazano do USC sygn. 7417, 7418, 7424, 7425, 7431, 7434, 7435, 7438, 7439, 7441, 7442, 7446, 7448, 7453, 7454); dekanat NIŻANKOWICE 1784-1878, sygn. 7455-7474 (przekazano do USC sygn. 7460, 7466, 7473);

dekanat PODBUŻ 1784-1884, sygn. 7475-7480 (przekazano do USC sygn. 7476, 7477, 7479); dekanat PRUCHNIK 1784-1872, sygn. 7481-7516 (przekazano do USC sygn. 7481, 7483, 7486, 7487, 7489, 7490, 7493, 7497, 7498, 7500, 7501, 7504, 7505, 7506, 7507, 7508, 7510, 7511, 7512, 7514, 7515, 7516); dekanat PRZEMYŚL 1784-1877, sygn. 7517-7566 (przekazano do USC sygn. 7518, 7520, 7521, 7525, 7526, 7528, 7529, 7531, 7534, 7535, 7537, 7539, 7540, 7542, 7544, 7545, 7549, 7550, 7551, 7552, 7553, 7554, 7555, 7557, 7558, 7559, 7560, 7561, 7564, 7565, 7566);

dekanat RADYMNO 1784-1871, sygn. 7567-7598 (przekazano do USC sygn. 7576, 7578, 7581, 7583, 7584, 7585, 7587, 7588, 7590, 7593, 7595); dekanat RAWA RUSKA 1784-1895, sygn. 7599-7655 (przekazano do USC sygn. 7601, 7602, 7603, 7604, 7605, 7607, 7608, 7609, 7613, 7614, 7617, 7618, 7619, 7621, 7622, 7623, 7624, 7626, 7627, 7628, 7633, 7634, 7636, 7637, 7638, 7640, 7641, 7644, 7646, 7646, 7649, 7650, 7653, 7654, 7655);

dekanat ROZŁUCZ 1784-1871, sygn. 7656-7684 (przekazano do USC sygn. 7657, 7659, 7660, 7661, 7663, 7664, 7666, 7667, 7669, 7670, 7671, 7673, 7675, 7678, 7679, 7681, 7682, 7684); dekanat RUDKI 1784-1864, sygn. 7685-7695 (przekazano do USC sygn. 7686, 7688, 7690, 7692, 7693, 7694);

dekanat RYMANÓW 1784-1929, sygn. 7696-7722 (przekazano do USC sygn. 7702, 7706, 7709, 7711, 7715, 7718, 7719, 7721); dekanat SAMBOR 1784-1869, sygn. 7723-7729 (przekazano do USC sygn. 7725, 7728, 7727, 7729); dekanat S.A.-NOK 1784-1866, sygn. 7730-7757 (przekazano do USC sygn. 7731, 7733, 7734, 7736, 7737, 7739, 7740, 7743, 7746, 7747, 7749, 7750, 7752, 7753, 7754, 7756, 7757); dekanat SĄDOWA WISZNIA 1785-1878, sygn. 7758-7765 (przekazano do USC sygn. 7763, 7764);

dekanat SIENIAWA 1784-1846, sygn. 7766-7782 (przekazano do USC sygn. 7768, 7770, 7772, 7774, 7776, 7778, 7780, 7782); dekanat SOKAL 1784-1858, sygn. 7783-7787 (przekazano do USC sygn. 7784, 7785, 7786, 7787); dekanat STARA SÓL 1784-1889, sygn. 7788-7793 (przekazano do USC sygn. 7789, 8890, 7793); dekanat STARY SAMBOR 1785-1871, sygn. 7794-7803 (przekazano do USC sygn. 7796, 7797, 7799, 7802, 7803);

Gość · Wysłany: Wto 12:03, 08 Gru 2009 Temat postu:

Istotną sprawą w diecezji były nadal stosunki grekokatolików z łacinnikami, na które rzutowała zmiana obrządku oraz konflikty narodowościowe polsko-ukraińskie. W 1928 roku znowelizowano postanowienia Concordii z 1863 roku i ogłoszono je we wspólnym liście pasterskim biskupów trzech obrządków (greckokatolickiego, rzymskokatolickiego i ormiańskokatolickiego). Pomimo licznych konfliktów między duchowieństwem i wiernymi obu obrządków dały się zauważyć przejawy współpracy i współdziałania.

Ich wyrazem było m.in.świętowanie uroczystości kościelnych, wspólne użytkowanie świątyń. Episkopat obu Kościołów spotykał się na konferencjach planarnych i synodach. Wybuch II wojny światowej i zajęcie terenów tzw. Małopolski Wschodniej przez Armię Sowiecką zmienił zasadniczo położenie Cerkwi greckokatolickiej. Rozpoczęły się deportacje ludności i kapłanów na Syberię i do Kazachstanu. Greckokatolicka diecezja przemyska podzielona została wskutek działań wojennych na dwie części.

Sytuacja taka utrzymywała się do wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej w 1941 roku. Małopolskę Wschodnią wcielono wówczas do Generalnej Guberni. Biskup Kocyłowski okres wojny spędził w Przemyślu. W 1946 roku w związku z akcją repatriacyjną J. Kocyłowski i H. Łakota zostali przekazani przez polską władze ludową do ZSRR, gdzie zostali aresztowani i osadzeni w więzieniu. Obaj biskupi odmówili przyjęcia prawosławia. J. Kocyłowski zmarł w 1947 roku, zaś H. Łakota w 1950 roku na Syberii.

W granicach PRL z byłej diecezji przemyskiej znalazły się 23 dekanaty. Większość kapłanów z diecezji i Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny przesiedlono w 1946 roku do ZSRR. Zarząd diecezją spoczywał w ręku biskupa, który miał władzę administracyjną, sądowniczą i pasterską. Do obowiązków biskupa należało: ustanawianie i obsadzanie beneficjów, zwoływanie synodów diecezjalnych, przyjmowanie kandydatów do stanu duchownego, udzielanie święceń kapłańskich duchowieństwa w swej diecezji. W latach 20. we wszystkich trzech diecezjach greckokatolickich powołano do pomocy ordynariuszom biskupów sufraganów.

W zarządzaniu diecezją wspierały biskupa inne władze diecezjalne, do których należał Konsystorz oraz Kapituła. Na czele Konsystorza stał ordynariusz. Ponadto w jego skład wchodzili: generalny wikariusz, oficjał, radcy i referenci konsystorialni, kanclerz, notariusz, promotor sprawiedliwości, obrońca węzła małżeńskiego. Do Konsystorza należeli też sędziowie synodalni lub prosynodalni oraz egzaminatorzy synodalni i prosynodalni. Generalny wikariusz mianowany był przez biskupa bez zgody Kapituły, miał władzę taką jak biskup z wyjątkiem spraw dla biskupa zastrzeżonych. Biskup mianował też oficjała, który posiadał władzę sądowniczą. Urząd namiestnika generalnego (oficjała) ustanowił synod diecezjalny z 1693 roku. Synod z 1740 roku powołał 3 oficjałów (przemyskiego, samborskiego i sanockiego) nadając oficjałowi przemyskiemu tytuł generalnego.

Urząd wikariusza generalnego i oficjała z reguły sprawowała ta sama osoba. Promotor sprawiedliwości sądził sprawy sporne, jak i kryminalne. Urząd ten łączono często z urzędem obrońcy węzła małżeńskiego. Sędziowie synodalni lub prosynodalni pomagali biskupowi w sprawach spornych odnoszących się do związków małżeńskich, w sprawach karnych dotyczących pozbawienia beneficjów i sprawach karnych kapłanów. Synodalni lub prosynodalni egzaminatorzy wspierali biskupa w egzaminowaniu kandydatów na beneficja.

Urząd kanclerza łączony był z funkcją notariusza. Do obowiązków kanclerza należała opieka nad aktami w archiwum, porządkowanie akt i sporządzanie z nich indeksu. Drugim ważnym organem władzy była Kapituła. Tworzyli ją: archiprezbiter, archidiakon, kustosz, scholastyk, kanclerz oraz trzech kanoników gremialnych. Ponadto do Kapituły powołano tzw. Kanoników honorowych. Stanowiska scholastyka i kanclerza pochodziły z fundacji prywatnej.

Głową Kapituły był najstarszy godnością prałat, do którego obowiązków należało: zwoływanie członków na posiedzenia, bronić praw Kapituły i reprezentować ją na zewnątrz. Kapituła pomagała biskupowi w zarządzaniu diecezją w czasie jego urzędowania, w razie opróżnienia biskupstwa przechodził na nią zarząd eparchią, który sprawowała przez wybranego ze swoich członków wikariusza generalnego. Greckokatolicka diecezja przemyska posiadała organizację dwustopniową (dekanaty i parafie). Dekanatami zarządzali dziekani mianowani przez biskupa, mogli oni mieć do pomocy wicedziekanów.

Do obowiązków dziekana należało: opieka nad klerem i wiernymi w dekanacie, czuwanie nad prawidłowym zarządzaniem majątkiem cerkiewnym i wypełnianiem obowiązków duszpasterskich przez parochów, coroczne wizytacje dekanatu, zwoływanie parochów na konferencje dekanalne i wysyłanie protokołu z nich do konsystorza, wprowadzanie kapłanów na parafie.

Do obowiązków kapłanów stojących na czele parafii należało: głoszenie Słowa Bożego przez kazania i katechizację w Cerkwi i szkole; odprawianie nabożeństw za swoich wiernych i udzielanie im posług religijnych; czuwanie nad moralnym stanem parafii, prowadzenie ksiąg metrykalnych i parafialnych. Parochom przydzielano często do ich parafii pomocników. Ważną rolę w życiu Cerkwi greckokatolickiej odgrywały istniejące instytucje diecezjalne, do których należały: Seminarium Duchowne, Dom Prezbiterialny, Instytut Diaków, Instytut Wdów i Sierot po zmarłych kapłanach, a także "Eparchialna Pomicz" i Bractwo Św. Mikołaja.

Starania o utworzenie Seminarium Duchownego w diecezji przemyskiej podjął na początku XVIII wieku biskup przemyski i metropolita kijowski Jerzy Winnicki. Nie przyniosły one jednak rezultatów. Obowiązek tworzenia seminariów w diecezji nałożył na biskupów synod zamojski z 1720 roku. Seminarium w diecezji przemyskiej utworzono jednak dopiero ponad 100 lat później. W związku z utworzeniem w Przemyślu seminarium duchownego utworzony został Dom Prezbiterialny. Mieli w nim przebywać kandydaci na kapłanów po ukończeniu seminarium, a przed przyjęciem święceń kapłańskich.

W I połowie XIX wieku utworzono Instytut Diaków (czyli śpiewaków cerkiewnych). Celem instytutu było kształcenie diaków oraz nauczycieli dla ukraińskich szkół ludowych. Nauka trwała 2 lata. Z inicjatywy biskupa Śnigurskiego w 1840 roku założono Instytut Wdów i Sierot po zmarłych kapłanach greckokatolickich. Jego celem było udzielanie pomocy materialnej członkom rodziny zmarłych duchownych greckokatolickich. Podstawowym sposobem pozyskiwania funduszy były dobrowolne składki duchowieństwa, ponadto Instytut utrzymywał się z ofiar i darowizn osób prywatnych oraz różnego typu instytucji.

Specyficzną instytucją było Towarzystwo "Eparchialna Pomicz" założona w Przemyślu na początku 1918 roku. Była to organizacja skupiająca duchownych greckokatolickich z terenu diecezji przemyskiej. Jej celem było udzielenie pomocy finansowej i socjalnej kapłanom i ich rodzinom, tworzenie i wspieranie działalności ochronek, sierocińców, burs i szkół; wydawanie pracy i książek religijnych. Towarzystwo utrzymywało się ze składek członkowskich, darowizn, dochodów z wydawnictw i imprez publicznych. Na czele biskupstwa stał biskup greckokatolicki, ponadto organami zarządzającymi był wydział, ogólne zebranie i komisja kontrolna. Działalność Towarzystwa prowadzona była w siedmiu sekcjach: pomocy dla ofiar wojny, opieki nad dziećmi i młodzieżą, pomocy dla wdów i sierot po duchownych, bractw cerkiewnych o celach dobroczynnych i wychowawczych, samopomocy duchownych, prasy chrześcijańskiej, pomocy cerkwiom.

Towarzystwo prowadziło dom wypoczynkowy dla kapłanów w Żegiestowie, sprawowało zarząd sierocińcem w Nowosiółkach, wydawało modlitewniki i czasopismo "Beskid". Likwidacja Towarzystwa nastąpiła w 1946 roku. Ważną funkcję w życiu religijnym i społecznym mieszkańców Przemyśla odgrywało Bractwo Św. Mikołaja. Obok funkcji religijnych bractwo zajmowało się udzielaniem pomocy materialnej uczącej się młodzieży, tworzeniem ochronek dla dzieci, utrzymywać szkołę dl analfabetów i sług, opieką nad ubogimi i moralnie upadłymi, tworzeniem zakładów dobroczynnych dla ubogich oraz utrzymywaniem biblioteki przy cerkwi katedralnej. Na czele bractwa stał biskup, który wypełniał swoją funkcję przez pełnomocnika. Był nim kanonik z przemyskiej kapituły greckokatolickiej. Podstawą utrzymania bractwa były składki oraz ofiary i zapisy a jego rzecz. [Na podstawie przewodnika, oprac. A. Krochmal, Przemyśl 1993]

Gość

Archiwum Państwowe w Przemyślu
ul. Lelewela 4
37-700 Przemyśl
tel: (16) 670-35-38
fax: 670-76-34
email: archiwum@przemysl.ap.gov.pl

nr zespołu: 142 / 0 Karta: A i B

DOKUMENTY

AKTA STANU CYWILNEGO

Nazwa główna:
Archiwum Greckokatolickiego Biskupstwa w Przemyślu

Inne nazwy zespołu/twórcy:

daty: 1291-1946
1291 - 1946

Rozmiary: j.a. mb.
ogółem kat. A: 9691 291.93
opracowanych: 9620 290.25
bez ewidencji: 0 0

ogółem kat. B: 0 0

Dział:
instytucje wyznaniowe
kategoria:
------------------

Pomoce archiwalne:
inwentarz książkowy
przewodnik po zespole
spis roboczy

Język: łac., ukr., pol., niem., st.-cerk.-słow.
Dostęp: tak

Dzieje twórcy:

Jako datę powstania przemyskiego biskupstwa dla wiernych obrządku wschodniego podaje się najczęściej na wiek XII. Pierwsze informacje o biskupie przemyskim pochodzą z początku XIII wieku. Był nim Antoni Dobrynia Jadrenkowicz. Obok eparchii przemyskiej istniało również w tym okresie biskupstwo samborskie. W I połowie XV wieku obie eparchie zostały połączone unią personalną. Od tego okresu biskupi przemyscy zaczęli się tytułować samborskimi, a później także sanockimi. Początkowo cerkiew katedralna znajdowała się obok zamku, jednakże w 1412 roku król Władysław Jagiełło przekazał ją wyznawcom kościoła łacińskiego. Funkcję katedry prawosławnej przejęła wówczas cerkiew na przedmieściu Wilcze i pełniła ją do początku XVI wieku. W 1535 r. miał miejsce pożar cerkwi katedralnej. Ważną cezurą w dziejach prawosławnej diecezji przemyskiej było przyłączenie przez Kazimierza Wielkiego obszaru Rusi Czerwonej do państwa polskiego.

Położenie prawosławnych uzależnione zostało tym samym w znacznej mierze od polityki wyznaniowej kolejnych władców polskich. W 1375 roku utworzono biskupstwo łacińskie w Przemyślu, w związku z czym pojawił się problem ułożenia stosunków między wyznawcami obu Kościołów. Królowie polscy starając się łagodzić konflikty wyznaniowe nadawali prawosławnym szereg przywilejów. W 1443 roku król Władysław III wydał przywilej, w którym zrównywał we wszystkich prawach duchowieństwo prawosławne i rzymskokatolickie. Aktywną działalność na rzecz umocnienia i pomnażania majątku i praw biskupich wyróżnił się Antoni Radyłowski, prawosławny biskup przemyski w latach 1549-1581. Na mocy przywileju króla Zygmunta Augusta z 1550 roku biskup zabudował część miasta zwaną odtąd "Władycze" i otoczył ją murem obronnym.

Biskup Michał Kopystyński h. Leliwa, który nie przyjął unii w 1596 roku został wyklęty przez biskupów zgromadzonych na synodzie unijnym w Brześciu. Wydarzenia te zapoczątkowały kilkudziesięcioletni okres zmagań między prawosławnymi i unitami w diecezji przemyskiej. Kolejne konflikty powodowały równoległe rządu dwu biskupów: unickiego i prawosławnego. Kilkakrotne próby pogodzenia prawosławia z unitami podejmowane na synodach we Lwowie (1629) czy w Lublinie (1680) kończyły się niepowodzeniem. Okres podwójnej jurysdykcji zakończony został ostatecznie w 1691 roku po przystąpieniu do unii prawosławnego biskupa przemyskiego Innocentego Winnickiego. Akt ten został potwierdzono i ogłoszono publicznie na synodzie eparchii przemyskiej w 1693 roku.

Na początku XVIII wieku terytorium Kościoła unickiego powiększyło się o kolejne dwie diecezje: lwowską (1700) i łucką (1702). Metropolia unicka objęła wskutek tych zmian 8 diecezji. W 1720 roku odbył się w Zamościu synod prowincjonalny, na którym miano rozwiązać problemy związane z organizacją wewnętrzną i ujednoliceniem obrzędów. Dla wprowadzenia w życie uchwał synodu zamojskiego oraz w związku z trudną sytuacją materialną duchowieństwa unickiego biskup Hieronim Ustrzycki zwoła w 1740 roku diecezjalny synod przemyski. Obradujące duchowieństwo, oprócz spraw organizacyjnych i duszpasterskich zajęło stanowisko wobec samowolnej zmiany obrządku greckokatolickiego na łaciński.

Synod zabronił swoim wiernym zmiany obrządku pod karą klątwy. Wewnętrzne sprawy Cerkwi unickiej w diecezji przemyskiej w XVIII wieku regulowały ponadto tzw. Konstytucje walawskie. Istotne zmiany w sytuacji Cerkwi unickiej nastąpiły po 1772 roku, gdy w wyniku I rozbioru Polski diecezja przemyska znalazła się w granicach państwa austriackiego. Dokonano wówczas reorganizacji struktury terytorialnej, w celu dostosowania organizacji kościelnej do jednostek administracji państwowej w Galicji.

Przychylna postawa władz austriackich wobec Cerkwi greckokatolickiej w Galicji znalazła wyraz w zarządzeniach cesarskich dotyczących potwierdzenia zrównania w prawach duchowieństwa obrządku greckokatolickiego i łacińskiego. Początek XIX wieku przyniósł ważne zmiany w organizacji Kościoła w Galicji. W 1807 roku archidiecezja lwowska została podniesiona do rangi metropolii. Podlegała jej diecezja przemyska. W 1816 roku reaktywowano Kapitułę przemyską, dzięki staraniom biskupa przemyskiego, a następnie metropolity halicko-lwowskiego Michała Lewickiego.

Okres rządów biskupa Grzegorza Jakimowicza stanowił przełomowy moment w historii Cerkwi greckokatolickiej w Galicji. Za rządów Jakimowicza miały miejsce wydarzenia związane z Wiosną Ludów, doszło wówczas do wyraźnego zaangażowania się Cerkwi Greckokatolickiej w ukraiński ruch narodowy. Biskup stanął wówczas na czele Hołownej Rady Ruskiej, domagającej się odrębnych praw narodowych dla Ukraińców w Galicji. Duże znaczenie dla rozwoju literatury i języka ukraińskiego położył w tym okresie kanonik kapituły przemyskiej Markin Szaszkiewicz.

Okres autonomii galicyjskiej pogłębił związki między Cerkwią greckokatolicką a kształtującymi się wówczas stronnictwami politycznymi w społeczeństwie ukraińskim. W latach 60. powstały dwa główne nury: rusofilski (moskalofilski) oraz narodowy ukraiński. Zwolennicy pierwszego nurtu skupiali się w tworzonych na terenie diecezji przemyskiej czytelniach ludowych im. M. Kaczkowskiego. Ich przeciwnicy opowiadali się za podnoszeniem poziomu kulturalnego i gospodarczego ludności ukraińskiej, co miało być przygotowaniem do życia w niepodległym kraju.

Szczególnie aktywne w tej dziedzinie było towarzystwo kulturalno-oświatowe "Proświta" mające swe terenowe oddziały w wielu parafiach diecezji przemyskiej. Duchowieństwo greckokatolickie czynnie uczestniczyło w pracach tych instytucji. Współżycie grekokatolików z łacinnikami na terenie Galicji uregulowała tzw. Conkordia z 1863 roku. Nadal jednak były niejasności w szczegółowych kwestiach dotyczących wzajemnych kontaktów.

Sprawą tą, a także innymi problemami wewnątrz Kościoła unickiego zajął synod prowincjonalny we Lwowie w 1891 roku, w którego przygotowaniu aktywny udział brał biskup przemyski Julian Pełesz. Podjęte na synodzie uchwały ogłoszono w diecezji przemyskiej w 1898 roku na synodzie diecezjalnym zwołanym przez biskupa Czechowicza. Za rządów K. Czechowicza coraz większego znaczenia w eparchii przemyskiej nabierał problem prawosławia (szczególnie w dekanatach łemkowskich). Lata 1914-1918 stanowiły trudny okres dla wiernych i duchowieństwa diecezji. W 1914 roku władze austriackie aresztowały znaczną część kapłanów o orientacji rusofilskiej i osadziły w obozie w Talerhofie. Zajęcie Galicji w 1915 roku przez wojska rosyjskie spowodowało kolejną falę represji wobec Cerkwi greckokatolickiej.

W 1917 roku biskupem przemyskim został Jozafat Kocyłowski, który kierował diecezją aż do jej likwidacji w 1946 roku. W 1918 roku greckokatolicka diecezja przemyska znalazła się w granicach odrodzonego państwa polskiego. Obok uregulowania stosunków na płaszczyźnie Kościół - państwo, ujawniło się szereg spraw dotyczących wewnętrznego życia wyznawców grekokatolizmu. W celu zahamowania procesu przechodzenia Łemków na prawosławie w 1934 roku odłączono od diecezji przemyskiej 9 dekanatów i utworzono Apostolską Administrację Łemkowszczyzny podległą Stolicy Apostolskiej.