Sokal - historia i dzień dzisiejszy miasta i rejonu

Agnieszka Szafirska · Gość

Pani Katarzyna Fedyszkanycz urodziła się w Polsce, a kresu swych lat mieszka na Ukrainie. Jej marzeniem jest odwiedzić Polskę.

„Panie moje kochane, przyślijcie różaniec”. Tak na pytanie, co możemy dla niej zrobić odpowiedziała pani Katarzyna – 83 letnia Polka z Sianek, niegdyś polskim ośrodku wypoczynkowym, po wojennej zawierusze podzielonej granicą i zostawionej po ukraińskiej stronie.

Dzięki audycjom polskiego radia, oraz różańcowi pani Katarzyna nie czuje się osamotniona, chociaż tęskni za krajem. Niedaleko jej domu są źródła Sanu – polskiej rzeki, ale ona mówi, że polskich stron już pewnie nie zobaczy.

Wspomina jak w Siankach żyło się przed wojną. We wsi mieszkało ponad 1,5 tysiąca ludzi: stało w niej około 200 chałup. Rusini, Polacy i Żydzi mieli w Siankach każdy swoją świątynię i wszyscy żyli w zgodzie. Oprócz tego, na turystów czekało ponad 2 tysiące miejsc noclegowych w dziesięciu domach letniskowych, sześciu pensjonatach, na kwaterach prywatnych i w luksusowych schroniskach Przemyskiego Towarzystwa Narciarskiego. Z całej Galicji do Sianek przyjeżdżali „wytworne damy i eleganccy panowie” by korzystać z odpoczynku w kawiarniach, restauracjach, na wyciągach narciarskich, skoczniach, torze saneczkowym, kortach tenisowych, boiskach.

W 1939 przez Sianki przebiegała granica polsko – niemiecka. Pani Katarzyna została wysiedlona, wraz z mieszkańcami prawobrzeżnych Sianek, w okolice Kostopola na Wołyniu. Miała wtedy 16 lat. Po ataku Niemiec na ZSSR większość wygnańców wróciła do Sianek. W wieku 18 lat pani Katarzyna wyszła za mąż za Jana Fedyszkanycza, który zmarł ponad dwadzieścia lat temu. Mieli dwie córki. Młodsza Hania – niepełnosprawna umysłowo ma 45 lat i wciąż mieszka z matką. Pani Katarzyna wspomina, jak pewna siostra zakonna przepowiedziała jej, że na stare lata będzie opierać się z jednej strony na lasce, z drugiej, na ramieniu swojej młodszej córki. Pomaga jej też druga córka, mieszkająca z mężem na drugim końcu wsi.

W 1945 roku nad rodziną Fedyszkanyczów znowu zawisła groźba wysiedlenia. Sowieci, wyznaczając przy rzece niemal kilometrowy pas przygraniczny postawili młodą rodzinę przed wyborem: albo wybudują nową chałupę, albo wyjadą. Oboje młodzi pochodzili z Sianek i nie chcieli wyjechać. Z resztek po domach, które zostały w przygranicznej strefie wybudowali swój nowy dom, podobnie jak inni myśleli, że tymczasowy. Po 1948 roku nastał czas niewoli sowieckiej. Żyło się bardzo trudno. Prywatnie można było mieć tylko jedną krowę, reszta została oddana do kołchozu. Przymusowa była również ciężka praca na rzecz państwa. Za słowa krytyki można było zostać wysiedlonym na północ.

Przez maleńkie okno swojej chatki Pani Katarzyna wygląda codziennie. Gdy zobaczy turystów z Polski, zaprasza ich serdecznie do środka. Wizyta Polaków to w jej domu wielkie święto. Pokazuje schowany w szafie biało czerwony szalik, z godłem Polski. Opowiada, ze łzami o tym, jak dzięki polskiemu radiu odmawia codziennie różaniec. Największym jej marzeniem

Gość

Co mozemy zrobic dla tej pani? Rolling Eyes

Gość

a gdzie konkretnie sa te Sianki?

Gość

Sianki - wieś ulokowana przez Kmitów, początki datują się na XVI wiek. Nazwa pochodzi o rzeki San, która ma tu źródła. Do II wojny światowej ważny ośrodek narciarski, rangi Zakopanego. Po wojnie granica podzieliła wieś na pół, po polskiej stronie w jedną noc zniwelowano wszystkie zabudowania.

Gość

Kto tam blizej Na Bieszczadach ,pomózcie tej kobiecie chociaz tak z serca zawiezcie jej najpotrzebniejsze rzeczy lepsze jedzenie,zawsze sciska mi serce jak o takim czyms mysle Sad

Video-Lux

Bolek Rosiński · Gość

Ehhh Przełęcz Legionów ... do końca życia zapamiętam ten napis pod krzyżem wzniesionym przez saperów II Brygady ... Polecam. Kolega gdy tam jechałem pierwszy raz powiedział "nie zapomnisz widoku, gdy po kilku kilometrach męczącego marszu dojdziesz na przełęcz, spojrzysz na widoki i przeczytasz inskrypcje na tablicy pod krzyżem". Faktycznie niezapomniana chwila, aż od razu chciałoby się spakować plecak i ruszyć ku Medyce, do Lwowa i dalej na południe ... ale na szczęście już niedługo Wink

A tablica głosi (cytuje oryginał z błędami):
"Młodzierzy polska patrz na ten krzyż,
Legiony Polskie dźwignęły go wzwyż,
przechodząc góry, doliny i wały,
Dla Ciebie Polsko i dla Twej Chwały"

Coś wtedy chwyta za gardło tam na przełęczy ...

Sokal

.

Udział Ukraińców w zdławieniu Powstania Warszawskiego
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
1 sierpnia 1944 r. wybuchło Powstanie Warszawskie, które trwało 63 dni. Była to powszechna, wyzwoleńcza walka zbrojna Armii Krajowej i ludności Warszawy z hitlerowskimi/niemieckimi okupantami.
.
W tej nierównej walce, toczonej w warunkach druzgocącej przewagi niemieckiej i wobec odmowy udzielenia pomocy powstańcom przez Stalina i z braku pomocy militarnej i dyplomatycznej ze strony Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych Ameryki, zginęło ok. 18 tys. powstańców i ok. 150-200 tys. ludności cywilnej, a wielkie miasto – stolica Polski miało przestać istnieć.
.
Po Powstaniu cała pozostała ludność została wysiedlona m.in. do obozów koncentracyjnych i zagłady oraz na roboty przymusowe do Niemiec.
.
Opustoszała Warszawa stała się terenem działalności specjalnych oddziałów niemieckich i ukraińskich, które paląc i wysadzając, zniszczyły 80% miasta. Podczas Powstania wróg nie tylko dopuścił się zbrodni wojennych wobec ludności Warszawy, ale wręcz potwornej zbrodni ludobójstwa.

.

Na foto:Członkowie SS Galizien składają przysięgę | fot. bibula.com
.
[link widoczny dla zalogowanych]

.